کود کلات آهن
کلمه لاتین chele یا کلات به معنی اتصال ماده‌ای همانند پنجه است. کلات آهن شامل عناصر آلی که آهن را همانند یک پنجه به یکدیگر متصل کرده‌اند.
آهن درون این کلات به صورت محلول در آمده و از دسترس دیگر عناصر و مواد دیگر در امان مانده و گیاه به راحتی از آن استفاده می‌کند.
کلات آهن نوعی کود آهن است که قابلیت جذب در خاک‌های قلیایی را دارد.
کلات آهن برای تکامل و رشد گیاه بسیار موثر است و استفاده از آن سبب کاهش علائم کمبود آهن می‌شود.
معمولات کود کلات آهن به رنگ‌های مختلفی از جمله قهوه‌ای تیره، قهوه‌ای کم رنگ و مشکی موجود می‌باشد.
کوددهی گیاهان توسط کلات آهن به 3 روش آب‌پاشی در نزدیکی ریشه آبیاری قطره‌ای و محلول پاشی صورت می‌گیرد.
انواع کود کلات آهن
کودهای کلات آهن انواع مختلفی دارد که بر اساس پایداری که یکی از مهم‌ترین ارکان کود کلات آهن است متفاوت می‌باشد.
هر یک از انواع کود کلات آهن در pH خاصی پایدار است. در صورتی که در pH بالاتر یا پایین‌تر قرار بگیرند سبب رسوب آهن یا واکنش آهن با دیگر عناصر می‌شود و از دسترس گیاه خارج شده و گیاه توانایی جذب آن را ندارد.
از انواع کلات آهن می‌توان به آهن کلاته شده با EDTA، DTPA و EDDHA اشاره کرد که در زیر به صورت مختصر توضیح داده شده است.
آهن کلاته شده با EDTA
این نوع کود آهن کاملا در آب محلول بوده و قابلیت استفاده برای گیاهان زراعی و باغی و گلخانه‌ای دارد.
پایداری آهن کلاته شده با EDTA در خاک‌هایی که pH پایین‌تر از 6 دارند مناسب است. این کلات به صورت محلول‌پاشی مورد استفاده قرار می‌گیرد و در کاهش مصرف کود آهن بسیار مقرون به صرفه است.
توصیه می‌شود که این نوع کود در خاک‌هایی که میزان کلسیم زیادی دارند استفاده نشود زیرا ناپایدار است و تمایل زیادی به جایگزنی کلسیم به جای آهن دارد.
آهن کلاته شده با DTPA
این نوع کود آهن در بین کشاورزان طرف‌داران زیادی دارد و پرمصرف‌ترین کود آهن به شمار می‌آید. آهن کلاته شده با DTPA در خاک‌هایی که pH معادل 7 دارند پایدار است.
آهن کلاته شده با EDDHA
آهن کلاته شده با EDDHA به دلیل پایداری در pH قلیایی تا حدود 11 بسیار گران قیمت می‌باشد.
عنصر آهن
آهن از فراوان‌ترین عناصر موجود در کره زمین به شمار می‌آید. گیاهان آهن موجود در خاک را توسط ریشه‌ها جذب و استفاده می‌کنند.
آهن در خاک بسیار کم تحرک است به همین دلیل جذب توسط گیاه با مشکلات زیادی رو به رو است.
به طور کلی گیاهان برای رشد و نمو خود به عناصر پرمصرف یا ماکرو و عناصر کم مصرف یا میکرو نیاز دارند. آهن یکی از عناصر کم مصرف اما ضروری برای تکامل گیاه می‌باشد.
فواید عنصر آهن
آهن یک عنصر میکرو با مزایای زیادی برای گیاه است. این عنصر سبب این موارد می‌شود:
- رشد و نمو گیاه
- ریشه‌زایی در گیاهان
- تقویت ریشه‌ها
- اجزای تشکیل دهنده بعضی از آنزیم‌ها مانند سیتوکروم اکسیداز، پراکسیداز و کاتالاز
- سنتز پروتئین‌ها
- افزایش گل‌دهی گیاه
- سرسبزی و شادابی گیاه
- افزایش سبزینه گیاه
- ممانعت از ریزش برگ‌ها
- افزایش رشد برگ‌ها
- متابولیسم ازت
- انتقال الکترون
- ستنز کربوهیدرات‌ها
- فتوسنتز و تنفس گیاه
- سنتز و حفظ کلروفیل
- افزایش کیفیت و کمیت میوه
- افزایش سوخت و ساز گیاه
- ممانعت از زرد شدن برگ‌ها و ساقه
- افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌های محیطی
علائم کمبود آهن در گیاه
کمبود آهن در گیاهان علائم مختلفی دارد. برای مطمعن شدن از کمبود این عنصر باید حتما آزمایش خاک و گیاه انجام شود.
از علائم کمبود آهن در گیاهان می‌توان به کاهش تولید کلروفیل و فتوسنتز، تجمع نیترات در گیاه، عدم رشد میوه، کاهش اندازه میوه‌ها، زرد شدن برگ‌های جوان و بخش بالایی ساقه‌ها، کاهش سایز برگ و عدم رشد آن، سوختگی برگ‌ها و ریزش آن‌ها، و ایجاد لکه‌های قهوه‌ای رنگ در بافت مرده گیاه اشاره کرد.
عوامل موثر بر کمبود آهن در گیاهان
از فاکتورها و عوامل موثر بر کمبود و عدم جذب یا کاهش عنصر آهن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توسط گیاهان می‌توان به تهویه نامناسب خاک
- آهکی بودن زمین‌های کشاورزی
- مصرف بیش از حد کودهای فسفره
- خشک‌سالی و کاهش بارش باران
- کمبود مواد آلی در خاک
- میزان بالای بی‌کربنات کلسیم در خاک
- کیفیت نامناسب آب آبیاری
- واکنش آهن با دیگر عناصر موجود در خاک
- pH بالای خاک
- افزایش میزان دی اکسید کربن خاک
- مقادیر بالای مس در خاک
- کاهش اسیدیته خاک و قلیایی بودن خاک اطراف ریشه
زمان مناسب مصرف کود کلات آهن
یکی از مهم‌ترین عواملی که از کمبود آهن در گیاه ممانعت می‌کند زمان مصرف کود آهن است. گیاه در فصل بهار شروع به رشد و نمو می‌کند و برای تکامل و میوه‌دهی به مواد مغذی و عناصر میکرو و ماکرو احتیاج دارد.
به همین دلیل بهترین زمان مصرف و استفاده از کود آهن در فصل بهار که همزمان با رویش گیاه، برگ‌دهی و گل‌دهی است می‌باشد.
گیاهان در فصل پاییز و زمستان رشد کمتری دارند بنابراین میزان کوددهی و احتیاجات غذایی آن‌ها در این دو فصل کاهش می‌یابد.
میزان مصرف کود کلات آهن برای گیاهان
میزان مواد مغذی مورد نیاز هر گیاه با گیاه دیگر متفاوت است بهتر است قبل از مصرف کود حتما به کارشناس مربوطه در این حوزه مراجعه و مشورت کنید.
عوامل متعددی در میزان مصرف کود کلات آهن نقش دارند از جمله سن گیاه، میزان گل‌دهی، برگ، میوه و ریشه می‌باشد. با افزایش هر کدام از این عوامل گیاه برای ادامه رشد خود به آهن بیشتری نیاز دارد.
میزان کود کلات آهن برای گیاهان مختلف بدین صورت است:
- درختان میوه تازه کاشت ۴ تا ۱۲ گرم برای هر گیاه
- درختان بارده ۱۲ تا ۲۰ گرم برای هر گیاه
- درختان پیر و کهن‌سال ۴۰ تا ۸۰ گرم برای هر گیاه
- گل و گیاه آپارتمانی 8/0 تا ۴ گرم برای هر گیاه
عوارض مصرف بیش از حد کود کلات آهن
همان طور که اشاره شد قبل از استفاده از کود آهن آزمایشات لازم انجام شود و با کارشناس مربوطه مشورت کنید.
در صورتی که از ماده‌ای بیش از حد استفاده کنید عوارضی را به دنبال دارد. از عوارض مصرف بیش از حد از کود آهن می‌توان به ریزش برگ‌ها و سوختن آن‌ها اشاره کرد.
خرید کود کلات آهن
با توجه به موارد ذکر شده آهن برای گیاهان بسیار مهم و مفید است به طوری که کمبود آن خساراتی به گیاه و محصول وارد می‌کند.
برای تأثیر بیشتر کود کلات آهن بر روی گیاهان باید هنگام خرید به فروشگاه معتبر مراجعه کنید.
فروشگاه طهماسبی ارائه دهنده کود کلات آهن و انواع کودهای کشاورزی با کیفیت عالی و با قیمتی مناسب و مقرون به صرفه می‌باشد.
